Lachugo(-d'aigo)
Pistia stratiotes
Araceae
Nom en français : Laitue d'eau.
Descripcioun :La lachugo-d'aigo es uno planto à l'óurigino d'Americo troupicalo e devengudo subretroupicalo. Se pòu trouba à la fin de l'estiéu e à l'autouno de poupulacioun fugidisso, mai de cop que i'a impourtanto, en ribo de Rose o peréu aiours. Aquesto planto, pleno d'aigo e d'èr, passo pas, urousamen, li fre de l'ivèr. Autramen se recounèis eisa à si gròssi fueio pelouso e espesso que dounon un pau d'èr à li d'une lachugo o d'un caulet-vert. Fai bijarre de vèire aquésti planto nadeja sus l'aigo.
Usanço :La medecino poupulàri indiano se n'en sèrt pèr sougna li malautié de péu : rasco, chancre sifiliti, fleiroun... En Chino, contre la raumido (eczéma). Apounden qu'es impourtado pèr l'aquarioufilìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pistia
Famiho : Araceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 30 m
Aparado : Noun
Liò : Aigo
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran
Couroulougi : Subretroupicalo
Ref. sc. : Pistia stratiotes L., 1753
Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753